Belge (Document) Odaklı NoSQL Veritabanı – MongoDB, verileri JSON benzeri “belgeler” (document) ile saklar. Bu sayede ilişkisel veritabanlarına göre çok daha esnek ve hızlıdır.
Şema (Schema) Bağımsızlığı – Tablolar, sütunlar ve önceden tanımlı şemalarla uğraşmak yerine, her belge farklı yapıda olabilir. Yeni özellikler eklemek çocuk oyuncağı!
Yatay Ölçeklenebilirlik – Verinin büyüdüğü durumlarda “sharding” ile veritabanını kolayca bölebilirsiniz. Böylece performans düşmeden yüksek miktarda veriyle çalışabilirsiniz.
Yüksek Performans – Belge tabanlı erişim, ilişkisel veritabanlarına kıyasla daha hızlı okuma/yazma işlemleri sunar.
Geniş Ekosistem – Node.js, Python, Java, C# ve daha pek çok dil için resmi destek ve geniş modül/araç desteği bulunur.
Replikasyon ve Yüksek Erişilebilirlik – Replica set mimarisi sayesinde sunucu çökmelerinde bile verinin erişilebilirliği korunur.
Gerçek zamanlı uygulamalar (chat sistemleri, canlı analizler)
Büyük veri projeleri – Esnek şema perspektifi sayesinde veri yapısı değişse dahi ayakta kalabilirsiniz
Mobil & web uygulamaları – Back-end olarak hızlı geliştirme için ideal
İçerik yönetim sistemleri (CMS) – Yazılar, kullanıcı profilleri yapısal olarak esnek
IoT ve sensör veri toplama – Heterojen veriler MongoDB’ye oldukça uygun
| Özellik | MongoDB | İlişkisel Veritabanları (MySQL/PostgreSQL) | Anahtar-Değer Veritabanları (Redis/Key-Value) |
|---|---|---|---|
| Şema | Şemasız | Sabit şema gerektirir | Genellikle anahtar-değer formatında, yapılandırma sınırlı |
| Esneklik | Yüksek | Düşük | Orta |
| Yatay Ölçeklenebilirlik | Kolay | Zor ve maliyetli | Kolay (çoğunlukla ön bellek amacıyla kullanılmasına rağmen) |
| İlişkiler | Destekli ama JOIN'ler kısıtlıdır | FULL destek | Yok |
Startup’lar – Hızlı prototipleme için
Mobil/Web geliştiriciler – JSON’la çalışmak isteyenler
Veri analistleri – Veri yapısı sürekli değişiyorsa
Oyun geliştirenler – Oyun içi veri (profil, skor, envanter) yönetmek isteyenler
js
const { MongoClient } = require('mongodb'); const uri = 'mongodb://localhost:27017'; const client = new MongoClient(uri); async function run() { await client.connect(); const db = client.db('egitimDB'); const users = db.collection('users'); // CREATE await users.insertOne({ name: 'Ayşe', age: 28, courses: ['Node.js', 'MongoDB'] }); // READ const ayse = await users.findOne({ name: 'Ayşe' }); console.log('Kullanıcı:', ayse); // UPDATE await users.updateOne({ name: 'Ayşe' }, { $set: { age: 29 } }); // DELETE await users.deleteOne({ name: 'Ayşe' }); await client.close(); } run().catch(console.error); py
from pymongo import MongoClient client = MongoClient('mongodb://localhost:27017') db = client.egitimDB ogrenciler = db.ogrenciler ogrenciler.insert_one({'isim':'Ahmet', 'sinif':2, 'kurslar':['Frontend','MongoDB']}) for o in ogrenciler.find({'sinif':2}): print(o['isim'], '-', o['kurslar']) MongoDB öğrenmek için harika bir kaynak arıyorsanız, şu eğitimi kaçırmayın:
Front‑End Development and MongoDB Eğitimi
Bu eğitimde Front‑End uygulamalarınızla MongoDB’yi birleştirerek modern bir full‑stack deneyimi yaşayabilirsiniz!
Esnek yapı
Yüksek performans
Kolay ölçeklenebilirlik
Geniş ekosistem desteği
Modern uygulamalar için ideal
| Kriter | MongoDB | MySQL / PostgreSQL | Redis |
|---|---|---|---|
| Esneklik | Şemasız yapı, JSON-like belgeler | Katı şema gerektirir | Sadece key-value |
| Performans | Hızlı okuma/yazma, özellikle NoSQL senaryolarda | Karmaşık sorgularda güçlü | Süper hızlı ama sadece önbellek için uygun |
| Ölçeklenebilirlik | Yatay (sharding) ile kolay | Dikey artırma daha yaygın | Yatay ölçekleme mümkün ama sınırlı kullanım senaryosu |
| Entegrasyon | Node.js, React, Python gibi modern stack'lerle uyumlu | Eski sistemlerle daha uyumlu | Genellikle cache sistemi olarak çalışır |
| Sorgulama Gücü | JOIN kısıtlı, nested yapılarla çözüm | Çok güçlü JOIN & SQL sorguları | Sorgulama desteği zayıf |
| Öğrenme Eğrisi | JSON bilen herkes kolayca adapte olur | SQL bilmek zorunlu | Daha teknik bilgi ister |
| Veri Güvenliği | Replikasyon, failover desteği var | Çok güçlü, yıllarca test edilmiş sistemler | Genelde non-persistent çalışır |
| Proje Tipi | Tavsiye Edilen Veritabanı | Gerekçe |
|---|---|---|
| Hızlı büyüyen Startup | MongoDB | Yapısal değişiklikleri hızlıca karşılar, MVP süreçlerinde esneklik sağlar |
| Finans / Muhasebe Uygulaması | MySQL / PostgreSQL | Veri tutarlılığı ve güçlü ilişkisel yapı önemli |
| Sosyal Medya / Chat App | MongoDB | Gerçek zamanlı veri işleme ve esnek veri yapısı |
| CRM / ERP | MySQL / PostgreSQL | Katı şemalar ve veri bütünlüğü kritik |
| IoT / Log Toplama Sistemleri | MongoDB | Yapısı sık değişen büyük veri setleri |
| E-Ticaret | Her ikisi birlikte | Ürün ve kullanıcı bilgileri için SQL, esnek yorum/satış geçmişi için MongoDB kullanılabilir |
| Soru | Cevabınız "Evet" ise | Tercih |
|---|---|---|
| Verinizin yapısı sürekli değişiyor mu? | ✅ | MongoDB |
| Çok sayıda JOIN işlemi yapmanız gerekecek mi? | ✅ | MySQL/PostgreSQL |
| Prototipleme ve hızlı geliştirme mi önemli? | ✅ | MongoDB |
| Veri bütünlüğü (transaction, foreign key) kritik mi? | ✅ | MySQL/PostgreSQL |
| Çok sayıda kullanıcıya aynı anda hızlı cevap mı vermek istiyorsunuz? | ✅ | MongoDB |